زندگینامه چهره های ماندگار

کاشانی، غیاث الدین جمشید ( ملیت: ایرانی قرن: 9 ) (وف 840 / 832 ق)، ریاضیدان و منجم. در كاشان به دنیا آمد. پس از فرا گیرى دانش‏هاى زمان و انجام كارهاى نجومى در زادگاهش، به دعوت الغ‏بیگ، به سمرقند رفت و در زمره‏ى بزرگترین منجمانى درآمد كه در خدمت الغ‏بیگ به رصد و تحقیقات نجومى مشغول بودند. غیاث‏الدین به دستور او به همراه معین‏الدین كاشى مأمور بنا گذاشتن رصدخانه سمرقند شد. وى مخترع كسور اعشارى است و از دیگر كارهاى نجومى او تهیه و تدوین «زیج خاقانى»، به فارسى، است كه در آن «زیج ایلخانى» خواجه نصیرالدین طوسى را به دقت تحلیل و تصحیح و تكمیل نمود. غیاث‏الدین در سمرقند درگذشت. از آثارش: «مفتاح الحساب»، و مختصر آن «تلخیص المفتاح»، و شرح آن «تنویر المصباح فى شرح تلخیص المفتاح»؛ «سلم السماء»، در استخراج ابعاد زمین و ستارگان، كه به نظر آقا بزرگ تهرانى همان «الابعاد و الاجرام» اوست؛ «نزهه الحدائق»، در بیان طرز عمل ابزار «طبق المناطق» موسوم به «جام جمشید» كه خود براى شناخت و تقویم ابعاد ستارگان اختراع كرده بود؛ «الالحاقات العشره»، در ذیل «نزهه الحدائق»؛ «المحیطیه»، در نسبت قطر به محیط.[1] جمشید (ا

حسن زاده آملی، حسن ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) حجه‏الاسلام والعلم الاعلام آقا شیخ حسن حسن زاده آملى متولد 1307 شمسی از افاضل ممتاز

هرسینى كرمانشاهى، محمد حسن ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) محمدحسن هرسینى كرمانشاهى از علماء اعلام و فقهاء كرام معاصر كرمانشاه مى‏باشند. در سال 1315 ق در یك فرسخى هرسین متولد شده و از روز نخست طالب دین و دیانت و علم و شرافت بوده و در خانواده متدین و متعصب و میهمان دوستى تربیت گردیده و خود از كوچكى مقدس و متقى و از هر صغیره و حتى مكروهات فرار و اجتناب نموده به طورى كه اهالى محل ایشان عقاید عجیبى در استجابت دعا و تقواى ایشان داشته‏اند وى در سن 17 سالگى در زمان ریاست مرحوم آیت‏اللَّه العظمى میرزا محمدتقى شیرازى به سامرا مشرف و اشتغال به تحصیل ورزیده و پس از انتقال (معظم له) به كربلا ایشان هم عزیمت به كربلا و مورد نظر و مهر مرحوم میرزا قرار گرفته و بواسطه احتیاط از وجوهات كمتر مصرف و غالباً با صوم و صلوة استیجارى اعاشه مى‏نمود تا پس از فوت و رحلت میرزاء به نجف اشرف و از محضر مرحومین آیتین اصفهانى و نائینى و نیز مرحوم آقا ضیاءالدین عراقى استفاده نموده و در سال 1342 ق به ایران مراجعت و در هرسین و كرمانشاه به تبلیغات و خدمات دینى پرداخته و جمعى از علات و علویون آنجا را هدایت و ارشاد و هم مدتى با ب

آتسز خوارزمشاه، علاء الدین، علاء الدوله، ابوالمظفر ( ملیت: ایرانی قرن: 6 ) (وف 551 ق)، شاعر. خانواده‏ى اتسز در اصل از غلامان ترك بودند و جدش از طرف سلطان ملكشاه سلجوقى به امارت رسید. اتسز گرچه دست نشانده دولت سلجوقى بود امّا چون در امر حكومت استقلال داشت، شاید بتوان او را بنیانگذار سلسله‏ى خوارزمشاهیان به شمار آورد كه از آن پس مستقل بودند و در آغاز سده‏ى هفتم قمرى توانستند در مدت كوتاهى خود را به صورت بزرگترین قدرت در جهان خاورى اسلام پیش از فتنه‏ى مغول درآوردند. اتسز پادشاهى فاضل و خوش طبع و به وفور علم و دانش سرآمد پادشاه زمان خود بود. جوینى و عوفى فضل و مهارت اتسز را در سرودن شعر فارسى مى‏ستایند و ظاهرا دربار وى محفلى براى ادیبان برجسته بود. شعراى سلجوقى مانند ادیب صابر قصیده‏هایى در مدح او سروده‏اند؛ ولى از جمله كسانى كه با اتسز ارتباط خاصى داشت رشیدالدین و طواط شاعر و منشى معروف بود كه وظیفه‏ى شاعر و مبلغ دربار را انجام مى‏داد. زمخشرى نیز فرهنگ خود «مقدمة الادب» را به همین شاه اهدا كرد.[1] (تر.: آت: آد، نام + سز، ادات سلب، بى‏نام) ابن محمد بن انوشتگین، از سلسله خوارزمشاهیان. وى

آتش افروز، حسین ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) دكتر حسين آتش افروز متولد 1322ه.ش داراي دكتراي دامپروري و عضو هئيت علمي دانشگاه اورسي پاريس با درجه دانشياري مي باشد. وي داراي تحقيقات و آثاري پيرامون بيماريهاي انگلي روده دامهاي بزرگ ( گاو و گاوميش) مي‌باشد.گروه : كشاورزيرشته : دامپروريتحصيلات رسمي و حرفه اي : دكترحسين آتش افروز داراي كارشناسي رشته كشاورزي از دانشگاه كاليفرنيا و دكتري رشته دامپروري از دانشگاه يوتا مي باشد. خاطرات و وقايع تحصيل : انجام مطالعه و تحصيل در رشته دامپروري و اخذ مدرك دكتراي آن رشته از مقاطع مهم و تعيين كننده در زندگي علمي دكترحسين آتش افروز ميباشد.فعاليتهاي ضمن تحصيل : دكتر حسين آتش افروز در كنار تحصيل به مطالعه، پژوهش و تدوين كتبي در حوزه هاي تخصصي مورد علاقه خود مي پرداخت.وقايع ميانسالي : دكتر حسين آتش افروز پس از اخذ مدرك دكتري در رشته دامپروري به عضويت هئيت علمي گروه دامپروي در دانشكده كشاورزي در دانشگاه اورسي درآمد. وي هم اكنون با سمت دانشيار در آنجا مشغول به انجام خدمت است.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : دكتر حسين آتش افروز عضو هئيت علمي و دانشيار گروه دامپروري در

آتایی بلخی ( ملیت: ایرانی قرن: 9 ) (س نهم ق)، شاعر. از اولاد اسماعیل آتا و مردى خوش طبع و درویش‏وش و منبسط بود. او به تركى شعر مى‏گفت. اشعار آتایى در زمان حیاتش در میان تركان شهرت داشت. وى در بلخ مدفون گردید. «دیوان» شعرى از او برجاى مانده است. برگرفته از کتاب: اثرآفرینان (جلد اول-ششم) منابع زندگینامه: الذریعه (53 /9)، فرهنگ سخنوران (1)، مجالس النفائس (224 ،50). فعالیتها: • شعر http://www.rasekhoon.net/mashahir/Show-100022.aspx

آتاناسف، جان ( ملیت:آمریکا قرن: 20 ) جان وینسنت آتاناسف (به انگلیسی: ‎John Vincent Atanasoff ‏) ‏ (۱۹۰۳ - ۱۹۹۵) استاد د

آپاسای منشی ( ملیت: ایرانی قرن: 3 ) (ح س سوم م)، منشى دربار ساسانى. در شهر قدیمى شاپور، در بیست و چهار كیلومترى شمال غربى كازرون دو ستون مربوط به یك آتشكده‏ى كوچك ضمن ویرانه‏ها پیدا شد كه روى آن 16 سطر به پهلوى ساسانى و اشكانى از بهرام اول (272 تا 275 م) نوشته شده بود بدین مضمون: «در فروردین ماه از سال 48 از تاریخ آتش اردشیر و سال سى از آتش شاپورشاه مؤبدان سال 24. این است پیكر مزداپرست خداوندگار شاه شاهان ایران و غیر ایران... اردشیر.. نوه‏ى پاپك. این آثار توسط «آپاساى» منشى از شهر حران.. براى پادشاه خود... شاپور... ساخته است. وقتى كه شاهنشاه این پیكر را دید به آپاساى منشى خلعت بخشید از طلا و نقره و یك باغ و یك معبد». برگرفته از کتاب: اثرآفرینان (جلد اول-ششم) منابع زندگینامه: تمدن ساسانى (66 -65 /1). فعالیتها: • ادبیات و کتاب http://www.rasekhoon.net/mashahir/Show-100021.aspx

احمدشاه مسعود ملقب به شیر پنجشیر از فرماندهان و مجاهدین افغان بود که سالها با ارتش شوروی سابق که افغانستان را اشغال کرده بود جنگید و پس از آن هم درگیری‌های نظامی‌ای هم با گروه طالبان داشت. وی روز ۱۸ شهریورماه ۱۳۸۰ برابر نهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، بر اثر انفجار انتحاری دو تروریست عرب مظنون به ارتباط با شبکه القاعده که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، در خواجه بهاوالدين ولايت تخار در کشور افغانستان کشته شد. احمدشاه مسعود فرزند دگروال (سرهنگ) دوست محمد خان در ۱۱ سنبله (۱۱ شهریور) سال ۱۳۳۲ هجری شمسی مطابق به ۲ سپتامبر ۱۹۵۳ میلادی در قریهٔ جنگلک ولايت پنجشیر زاده شد. پدر احمد شاه مسعود دگروال دوست محمد از افسران ارتش افغانستان در دوران سلطنت محمد ظاهر شاه بود. پدر بزرگش یحیی خان یکی از بزرگان مردم پنجشیر به حساب می‌رفت که در دوران پادشاهی امان الله خان به عنوان کارمند و مامور رسمی دولت وظیفهٔ خزانه‌دار نقدی را به عهده داشت. او همچنان در تشویق و جمع‌آوری مجاهدان و مبارزان از زادگاه خود، وادی پنجشیر برای کسب استقلال از استعمار بریتانیا در سلطنت شاه امان الله شخص فعال و پر تحرک محسوب می‌شد.

باقر خان، مشهور به سالار ملّی، از مبارزان جنبش مشروطه ‌است. او، فرزند حاج رضا بنا، در سال ۱۲۴۰ شمسی در محله خیابان تبریز زاده شد. او قبل از مشروطیت بنّا بود. پس از مشروطیت مجاهد شد. ریاست مجاهدین محله خیابان تبریز (خیابان یکی از محلات قدیمی تبریز است مشتمل بر بخش‌های واقع در جنوب رودخانه آجی در شرق شهر که تا جنوب شرقی نیز می‌رسید) به دست او افتاد. پس از به توپ بستن مجلس، به دستور انجمن ایالتی مانند ستارخان دست به اسلحه برد و با قشون دولتی که تبریز را در محاصره داشت جنگ کرد. اما پس از اوّلین شکست که از قشون دولتی خورد، سست شده در صدد تسلیم برآمد. تا کار ستّارخان که در امیرخیز، محله دیگر تبریز، با دولتیان جنگ می‌کرد قوت گرفت، وی نیز سستی را از خود دور ساخته بار دیگر به جنگ با قشون دولتی پرداخت. در اثر همکاری او با ستّارخان کار مشروطه‌طلبان پیشرفت کرد و تبریز از فشار محاصره راحت شد. انجمن ایالتی تبریز باقرخان را به لقب سالار ملی ملقب ساخت، و از او تقدیر کرد و آوازه اشتهارش در سراسر ایران پیچید. در مطلبی می خوانیم : با شروع پادشاهی محمدعلی شاه قاجار که عامل سفارتخانه های خارجی بود در اولین

آبادی، ابراهیم ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) متولد: 1313 تبریز، تحصیلات: فارغ‏التحصیل كارگردانى از دانشگاه هنرهاى دراماتیك پ

آبادانی، فرهاد ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) مدرس. درگذشت: 1 فروردین 1359. فرهاد آبادانى تحصیلات خود را در دانشگاه‏هاى هند به پایان رسانید و پس از آن استاد زبان‏هاى ایرانى و فرهنگ پیش از اسلام در دانشگاه اصفهان گشت. مقاله‏هاى او در زمینه‏ى فرهنگ پیش از اسلام و تاریخ ایران باستان در مجله‏هاى تحقیقى و بیشتر در مجله‏هاى «هوخت»، «مهر»، «نامه‏ى سخنوران سپاهان»، «باستان‏شناسى» و «فرهنگ و هنر» چاپ شده است. وى در كتاب گوشه‏اى از فرهنگ ایران باستان مقاله‏اى درباره كتیبه‏ى داریوش دارد. فرهاد آبادانى همچنین براى دومین كنگره‏ى تحقیقات ایرانى مقاله‏اى را به رشته‏ى تحریر درآورد.

آبادیان، خدارحم ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) (ز 1301 ش)، روزنامه‏نگار. وى مدیر و مؤسس روزنامه‏ى «فره‏وهر» است كه در سال 1301 ش در تهران منتشر شد. این روزنامه از انتشارات زرتشتیان بود كه در عنوان آن، بالاى اسم روزنامه تصویر «فره‏وهر» چاپ مى‏شد و مندرجات روزنامه بیشتر مطالب مربوط به زرتشتیان بود. و ظاهراً روزنامه بیش از یكسال منتشر نشد.

آبرو گیلانی ( ملیت: ایرانی قرن: 12 ) (پیش از س سیزدهم ق)، شاعر. چنانكه میرعلى شیر قانع تتوى در «مقالات الشعراء» مى‏نویسد این دو بیت در حاشیه‏ى كتابى كه به یكى از دوستان وى تعلق داشته به نام آبرو ضبط شده است. ظاهراً این شاعر از موطن خویش به سند رفته است: منشیان قلمرو ایجاد بهر تدریس عشق تاخته‏اند خال را بر بیاض كردن یار نقطه‏ى انتخاب ساخته‏اند

آبش خاتون ( ملیت: ایرانی قرن: 7 ) (تر.) آخرین از اتابكان فارس دختر اتابك سعد بن ابوبكر. وى پس از سلجوقشاه در 666 پادشاهى فارس یافت، و به میل هولاگو با منگوتیمور پسر هولاگو ازدواج كرد، و به سال 686 در تبریز درگذشت، و با فوت وى سلسله اتابكان فارس (سلغریان) منقرض گردید. 672 -662 ق و 683 -682 ق، از زنان فرمانروا. وى دختر سعد بن ابوبكر زنگى (658 ق) و تركان خاتون و همسر منگو تیمور، پسر هلاكوخان (663 -654 ق)، و آخرین اتابك از خاندان سلغرى بود. در سال 661 ق سلجوق شاه با دسیسه تركان خاتون از دژ استخر رهایى یافت و حكومت شیراز را در دست گرفت و از بیم نفوذ و فتنه‏انگیزى‏هاى تركان خاتون، نخست وى را به همسرى خویش درآورد و در پى آن او را به قتل رساند. هلاك

آبنوسی، نریمان ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) یكى از صنعتگران هنرمند كشور، نریمان آبنوسى است كه در سال 1302 در شهرستان ساوه م

( ملیت: ایرانی قرن: 0 ) (آبگار) از بزرگان ارمنستان، از خاندان اشكانى. خواهر وى «سندروگ» مدت 30 سال در ارمنستان سلطنت كرد. آبكار خود پادشاه خسرون (دولت دست نشانده پارت) بود و به لقب كبیر ملقب است. برگرفته از کتاب: فرهنگ فارسی معین (جلد پنجم)

آبکار، کلارا ( ملیت: ایرانی قرن: 14 ) نگارگر. تولد: 1294، تهران. درگذشت: 1 فروردین 1357، تهران. كلارا آبكار در هنرستان بانوان تهران مكتب نگارگرى اسلامى- ایرانى را نزد هادى تجویدى و على درودى تحصیل كرد. در سال 1317، دیپلم رشته‏ى مینیاتور را از آن خود كرد. مضامین هنر آبكار در مینیاتور بیشتر برگرفته از ادبیات ایران است. وى در محضر حسین كاشى‏تراش به تعلیم طرح و رسم گره و گره‏چینى پرداخت. وى در سال 1320 از طرف وزارت پیشه و هنر، گواهى‏نامه درجه‏ى اول مینیاتور را به خود اختصاص داد و در سال 1368 گواهى‏نامه‏ى درجه‏ى یك هنرمندى- معادل رتبه‏ى استادى- را از طرف وزارت فرهنگ

عباس میرزا (۴ ذیحجه ۱۲۰۳ نوا / مازندران - ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۴۹ مشهد) یکی از شاهزاده‌های قاجار فرزند فتحعلی‌شاه و آسیه خانم بود. عباس میرزا همچنین ولیعهد و والی آذربایجان بود. وی قبل از مرگ پدرش از دنیا رفت. عباس میرزا و عهدنامه ترکمنچای پس از عهدنامه گلستان، دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه آغاز شد. در این میان جنگ گنجه مهم‌تر از همه می نمود عباس میرزا فرمانده سپاه ایران با حرکت به سوی گنجه در این منطقه سنگر گرفت. در این میان پاسکوویچ فرمانده سپاه روس نیز خود را به این منطقه رساند. ابتدا عباس میرزا به دلیل برخی آشفتگی‌ها در سپاه خود خواست که جنگی اتفاق نیافتد اماتلاش او موثر نیافتاد و جنگ وسیعی در این منطقه در گرفت. در پایان نیز سپاه روس فاتح میدان شد. عباس میرزا سرانجام در ناحیه ترکمانچای خواست که جلوی پاسکوویچ را بگیرد اما در آنجا نیز شکست خورد و سرانجام مجبور شد که شرایط صلح را بپذیرد. در این میان پاسکوویچ که خود را مغرور از فتح جنگ می دید برای سپاه ایران ضرب الاجلی تعیین کرد و گفت چنانچه تا پنج روز تکلیف صلح مشخص نشود عازم تهران خواهد شد. شکست قوای عباس میرزا در جنگ اصلاندوز با قت

میرزاتقی‌خان امیرکبیر صدراعظم ایران در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار بود. میرزا تقی خان امیر کبیر, صدراعظم مشهور دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار.نام اصلی امیرکبیر محمد تقی بود که بعدها تقی گفته می‌‌شد و عناوین و القابی که به دست آورد بدین قرار است: کربلایی محمد تقی- میرزا محمدتقی خان- مستوفی نظام- وزیر نظام- امیر نظام- امیر کبیر- امیر اتابک اعظم(شوهر خواهر ناصر الدین شاه نیز شد). محمد تقی پسر کربلایی قربان، آشپز میرزا عیسی قائم مقام اول بود که در خانه قائم مقام تربیت یافت و در اوایل جوانی به سمت منشی قائم مقام اول به خدمت مشغول گشت و مورد عنایت رجل سیاسی دانشمند قرار گرفت و بعداٌ در دستگاه قائم مقام دوم نیز مورد توجه واقع شد تا جایی که وی را همراه هیاتی سیاسی به روسیه فرستاد و در نامه‌ای در مورد هوش و نبوغ میرزا تقی خان چنین نوشته: خلاصه این پسر خیلی ترقیات دارد و قوانین بزرگ به روزگار می‌‌گذارد. باش تا صبح دولتش بدمد. در این ماموریت که برای عذرخواهی از قتل گریبایدوف که در ایران رخ داده بود، انجام می‌‌شد، از تزار روسیه معذرت خواست و طوری عمل نمود که مورد تائید و پسند تزار و دربار ایران قرار